2. Mustafa'nın Şeyhülislamları

2. Mustafa'nın Şeyhülislamları

Sadık Mehmed Efendi: Bu şeyhülislâm 2. Ahmed'in son , 2. Mustafa'nın ilk şeyhülislâmıdır. Sürmeli Ali Paşa, 2. Mus­tafa'nın hocası olan Seyyid Feyzullah efendiyi İstanbul'a da­vet haberini öğrenince, meşihatin buna verileceğini idrak et­tiğinden, Sadık Mehmed efendiyi azle yerine de padişah imâ­mı Bursalı Mehmed Efendiyi tâyin ettirmişti. Burada sadraza­mın güttüğü maksat Feyzullah efendinin önünü alabilmesidir. Padişahı, hocası ve imamının arasında bir tercihe itmekti. Mehmed Sadık efendi el çektirildiği makam-ı meşihattan ay­rılınca Fındıkh'daki yalısına çekildi, ikinci meşihatı gerçekle­şene kadar bu yalıda oniki yıl oturdu ve akaid, tasavvuf ve de tevhİd konularında ilmi tetkiklerde bulundu. 1121/rama-zan/1709 kasım ayı geldiğinde 81 yaşında olduğu halde irti-hal eyledi. Meşihatının toplam süresi 21 aydır. Kabri Fındıklı camiindedir. Mehmed Efendi (Hünkâr İmamı): Bursalı diyede anılan Mehmed efendi, hace-i sultani olan Seyyid Feyzuüah efendinin İstanbul'a gelmesiyle 2 ay durabildiği makamı me­şihattan alındı. 11/şev-val/l 106-25/mayıs/1695'de görevin­den alınan Mehmed efendi, Sultan Mustafa'nın 2. şeyhülislâ­mı ve bu sultanın taht'tan indirilmesi sırasında kıyamcılar ta­rafından makam-ı meşihata getirilmesi hasebiyle, 3. Ah­med'in ilk şeyhülislâmı olma şerefinede nail olmuştur. 1141/1728 tarihinde Bursa'da vefat etmiştir. Şeyhülislamlı­ğının süresi iki defada yekûn yedibuçuk aydır. Seyyid Fey­zullah efendi: Dokuz yıl yaptığı şeyhülislamlık onun etrafını kayırması hasebiyle feci bir sonla karşılaşmasına sebebiyet vermiştir.

Meşhur Edirne Vakasında büyük hakaretlere de maruz kaldıktan sonra hakaretler cesedine dahi yapılmıştır. Talebesi olan padişahı, kendisiyle beraber mahva sürüklemiştir. Padi­şah 2. Mustafa taht'tan indirilmiş ve hocasının uğradıği akı­betten kılpayı kurtulabilmiştir.

Sultan 2. Mustafa'nın Muasırları -Almanyada: İmparator Leopold İngilterede: Kral 3. Gilyom ve Kraliçe Ann Papalık da- 12. İnnosan, 11. Kaleman Prusya da: 1. Fredrik Rusya da: imparator 7. Petro Fransa da: 14. Lui gibi hükümdardır. Memâlik-i Mahrusada yâni Osmanlı topraklarından bir kaç meşhuru da yazarak sayfamızı süsleyelim. Köprülüzâde Fâzıl Mustafa paşa, Abdullah ve Amcazade Hüseyin paşalar, Koca Halil paşa, Şeyhülislâm Feyzullah efendi, ulemadan Vâni ve Şefiknâme yazan Şefik efendileri zikredebiliriz.
Top